به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

زمین به تنهایی منابع آب خود را تولید کرده است

تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۴۷۱۶۱

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، برخلاف نظریه رایجی که می‌گوید دنباله‌دار‌ها یا سیارک‌های یخی، آب را به زمین تازه متولد شده خشک رسانده‌اند، یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که این سیاره ممکن است نخستین منبع آب را خودش تولید کرده باشد.

این آب از فعل و انفعالات شیمیایی بین جو غنی از هیدروژن که به عقیده پژوهشگران، زمین جوان را در بر داشته و اقیانوس‌های بزرگ ماگما در سطح سیاره سرچشمه گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«آنات شاهار» (Anat Shahar)، دانشمند «مؤسسه علمی کارنگی» (Carnegie Institution for Science) در واشنگتن دی‌سی و از پژوهشگران این پروژه گفت: در این شرایط، آب به عنوان یک محصول جانبی طبیعی تشکیل می‌شود که از تمام شیمی رخ داده سرچشمه می‌گیرد.

اسپیس، منحصربه‌فرد بودن زمین در منظومه شمسی تا حدودی به دلیل آب فراوانی است که بر ۷۰ درصد سطح آن تسلط دارد و بسیار بیشتر از هر سیاره دیگری در همسایگی کیهانی ما است. در هر حال، این موضوع که این مقدار آب چه زمانی و از کجا آمده، یک معما باقی مانده است که دانشمندان هنوز پاسخی مستقیم و قطعی برای آن پیدا نکرده‌اند.

یکی از نظریه‌های رایج نشان می‌دهد که برخورد سیارک‌ها احتمالا بیشتر آب سیاره را تامین کرده است، اما برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که آب محبوس‌شده در سیارک‌ها از نظر شیمیایی با آب روی زمین متفاوت است. اکنون دانشمندان می‌گویند منبع آب فراوانی که زمین را به دنیای پر از آب امروزی تبدیل کرده، به لطف جو غنی از هیدروژن در اوایل تاریخ سیاره به وجود آمده است.

براساس این پژوهش جدید، اگر زمین تازه متولد شده ۰.۲ تا ۰.۳ برابر اندازه کنونی سیاره و کمی بزرگ‌تر از آنچه پیشتر تصور می‌شد بوده باشد، خودش آب را تامین کرده است. البته این نظریه در صورتی درست است که زمین به رشد خود ادامه داده و گاز و گرد و غبار بیشتری را در اطراف انباشته کرده باشد.

در آن صورت، زمین جوان به اندازه کافی بزرگ بوده است که بتواند برای مدت طولانی در جو خود بماند و احتمالا از نظر هیدروژن بسیار غنی‌تر از مقدار کمی بوده است که امروزه می‌بینیم. جو کنونی زمین شامل ۷۸ درصد نیتروژن است و هیدروژن فقط کمتر از یک قسمت در میلیون پوشش محافظ سیاره را تشکیل می‌دهد.

شاهار گفت: با تغییر دادن شرایط اولیه شکل‌گیری زمین، به سادگی می‌توانیم آب زیادی را تولید کنیم که هم به سیاره و هم به جو آن برود.

چنین جو غنی از هیدروژن، به طور منظم در اطراف بسیاری از سیارات سنگی تازه تشکیل‌شده فراتر از منظومه شمسی دیده می‌شود. رایج‌ترین انواع سیارات فراخورشیدی، ابرزمین‌هایی به شمار می‌روند که بزرگ‌تر از زمین، اما کوچک‌تر از نپتون هستند. ستاره‌شناسان پیشتر دریافته بودند که جو برخی از این سیارات فراخورشیدی دارای رگه‌هایی از بخار آب است؛ حتی در سیاراتی که دما و فشار بالایی دارند.

شاهار گفت : سیارات فراخورشیدی جوان معمولا در طول چند میلیون سال اول رشد خود، میزبان جو غنی از هیدروژن هستند. این پوشش‌های هیدروژنی در نهایت از بین می‌روند، اما ردپای خود را روی ترکیب سیاره جوان به جا می‌گذارند.

بنابراین، گروه شاهار به جای یادگیری درباره سیارات فراخورشیدی از طریق مطالعه زمین، با در نظر گرفتن زمین به عنوان یک سیاره فراخورشیدی، این هنجار را معکوس کردند. آن‌ها با بهره‌گیری از یافته‌های پژوهش سیاره‌های فراخورشیدی، یک پوشش هیدروژنی را در اطراف زمین جوان شبیه‌سازی کردند و معنی تکامل سیاره را در آن مورد بررسی قرار دادند.

شاهار گفت: ما دریافتیم که با در نظر گرفتن زمین به عنوان یک سیاره فراخورشیدی که توسط هیدروژن احاطه شده است، می‌توانیم بسیاری از ویژگی‌های زمین از جمله محتوای آب موجود در آن را توضیح دهیم.

پژوهشگران در این پروژه، مدلی را برای مطالعه ۲۵ ترکیب و ۱۸ واکنش شیمیایی متفاوت ایجاد کردند. آن‌ها دریافتند که مقادیر قابل توجهی از هیدروژن جو، با اقیانوس‌های ماگمای مذاب در سطح زیرین ادغام شده و سپس به صورت جامد درآمده و بزرگترین و ضخیم‌ترین لایه زمین یعنی گوشته را تشکیل داده است. همچنین، آن‌ها دریافتند که ذخایر آب فراوان این سیاره به عنوان یک نتیجه ساده این واکنش‌های شیمیایی پدید آمده‌اند.

این گروه پژوهشی گفتند که دیدن حرکت مولکول‌های هیدروژن سبک از جو زمین به فضای درونی مذاب آن در اوایل تاریخ زمین، به دو پرسش دیرینه پاسخ می‌دهد: چگونه مقادیر زیادی از آب مایع در سطح زمین وجود داشته است؟ چرا هسته سیاره که عمدتا آهن است، چگالی کمتری نسبت آنچه دانشمندان فکر می‌کنند دارد؟
شاهار افزود: ما با مشاهده مجموعه بزرگ داده‌های مربوط به سیارات فراخورشیدی، اطلاعات جدیدی را در مورد سیاره خود آموختیم. پاسخ دادن به این پرسش‌ها از منظر علوم زمین و ستاره‌شناسی، یک موضوع کلیدی بود.

این پژوهش، در مجله «Nature» به چاپ رسید.

 

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: سیارات فراخورشیدی عنوان یک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۴۷۱۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکار‌های هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید چیست؟

تولید فرآیندی است که اگر چرخ آن به درستی بچرخد قلب اقتصاد هم مرتب خواهد تپید، تپشی که البته نیاز به خون‌رسانی به موقع دارد و اگر این خون رسانی به درستی انجام نشود آهسته آهسته چرخ تولید هم بی رمق خواهد شد بی رمقی که به شکل مستقیم به سفره مردم رخنه خواهد کرد.

نام‌گذاری امسال یعنی «جهش تولید با مشارکت مردمی» و سال گذشته «مهار تورم، رشد تولید» خبر از میزان اهمیت تولید می‌دهد، تولیدی که البته کم هم با چالش مواجه نیست! در همین راستا ابراهیمی یکی از تولیدکنندگان کشور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: برای واحد تولیدی خود نیازمند تسهیلات بودم، اما شرایط دشواری که برای دریافت این تسهیلات وجود داشت سبب شد منصرف بشوم.

در ادامه هم دیگر مخاطب باشگاه خبرنگاران جوان جعفری گفت: شرایط برای دریافت تسهیلات برای بخش تولید گاهی بسیار دشوار است اگر در این شرایط تسهیلگری شود گره از کار بسیاری از تولیدکنندگان باز خواهد شد.

اعتبارات بانکی به سمت تولید هدایت شود

هدایت اصولی تسهیلات به‌سمت تولید به‌عبارتی یکی از ارکان مهم خون رسانی به قلب تپنده اقتصاد است که اگر به درستی رخ ندهد سرعت چرخ تولید کاهش پیدا خواهد کرد. نکته‌ای که رهبر انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ۵ اردیبهشت در دیدار با کارگران با اشاره به آن فرمودند: اعتبارات بانکی هم هدایت بشود به سمت تولید. امروز البته این جور نیست. باید بیشتر اعتبارات بانکی، تسهیلات بانکی به سمت تولید هدایت بشود که این را مسئولین بانکی باید به آن توجّه کنند.

اما چرا گاهی تسهیلات به سمت تولید هدایت نمی‌شود؟ در همین راستا سیاوش غیبی‌پور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بنگاه‌داری بانک‌ها سبب می‌شود منابع به سمت سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال نرود و علاوه بر شکل گیری ناترازی حتی می‌تواند آن را تشدید کند؛ ناترازی شبکه بانکی که می‌تواند قلب اقتصاد و تولید کشور را دچار مشکل کند.

همچنین در ادامه حجت‌الله فرزانی کارشناس امور بانکی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید: در رابطه با هدایت اعتبار به سمت تولید باید اشاره کرد که با توجه به این که سال گذشته توسط بانک مرکزی سیاست انقباضی پیش گرفته شد همین مسئله باعث شد کمی توان تسهیلات دهی بانک‌ها کاهش پیدا کند. توان تسهیلات دهی با توجه به افزایش میانگین سپرده قانونی بانک‌ها آن هم به میزان ۳ درصد طبیعی بود که حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا کند و این موضوع سبب می‌شود یک سری از صنایع از روند تسهیلات جا بمانند و یا این که بانک‌ها تسهیلات بیشتری به بخش اقتصادی که اطمینان خاطر مطلوب‌تری نسبت به باز پرداخت دارند دهند.

بنگاهداری بانک‌ها چالشی مقابل هدایت تسهیلات به سمت تولید

این کارشناس امور بانکی همچنین گفت: موضوع دیگر بحث بنگاهداری است زمانی که بخشی از منابع بانک‌ها منجمد و در بنگاهداری خلاصه شده است در حالی که یکی از رسالت‌های آن رفع نیاز خانوار و تامین تسهیلات مورد نیاز آنها و بخش تولید است به تبع منابع به بخش دیگر تخصیص داده می‌شود و منابع بانک محدود می‌شود. منابع محدود شده بانک‌ها که می‌توانست به تولید و سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی تخصیص داده شود، اما به سوی دیگر می‌رود که این اقدام به بخش‌های تولیدی آسیب خواهد زد. بخش‌های تولیدی که میزان تسهیلات دریافتی آنها متناسب با رشد تورم نخواهد بود لذا توان واحد‌های تولیدی کاهش پیدا می‌کند. واحد‌های تولیدی به سبب این که سرمایه در گردش کوچک تری توانستند دریافت کنند و تامین بر اساس ظرفیت عملی آنها کافی نیست به ناچار ظرفیت تولید کاهش پیدا می‌کند و اگر به شکل کلی نگاه کرد در مجموع این فرآیند باطل به کل اقتصاد کشور آسیب خواهد زد.

فرزانی همچنین بیان کرد: موضوع دیگر این که حدود ۸ بانک بزرگ ما نزدیک ۳۰ درصد مطالبات از دولت‌ها دارند منابعی که اگر بازگردد می‌تواند به سمت تولید البته با نظارت هدایت شود.

راهکار‌های هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید 

او در رابطه با راهکار‌های هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید هم می‌گوید: لازم است که جدای از بحث‌های حمایتی، بانک‌ها بتوانند از بازگشت منابع خود به نوعی اطمینان خاطر مناسبی کسب کنند که این به اعتبارسنجی اصولی و با دقت لازم بازمی‌گردد. همچنین اکنون ابزار درستی برای نظارت بر مصرف تسهیلات در اختیار بانک‌ها نیست و این ضعف سبب چالش‌هایی در هدایت تسهیلات به سمت تولید شده است که می طلبد بانک مرکزی در این مسیر اقدامات لازم برای نظارت بر مصرف تسهیلات ایجاد کند.

فرزانی همچنین در ادامه اظهار کرد: موضوع دیگر که بانک مرکزی و وزارت صمت به جد به دنبال آن هستند بحث تأمین مالی زنجیره تأمین (Supply Chain Finance) است که این مسیر به تسریع و تسهیل فرآیند تأمین مالی سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی بسیار کمک خواهد کرد و کاهش انحراف منابع و افزایش کارایی تخصیص منابع مالی را به همراه دارد که توجه و پرداختن بیشتر به این مسیر هم می‌تواند در هدایت تسهیلات به سمت تولید موثر واقع شود.

سهم تزریق تسهیلات به بخش تولید که بنابر آخرین آمار بانک مرکزی، سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ مبلغ ۳۵۲۴۴.۶ هزار میلیارد ریال معادل ۷۶.۴ درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است.

همچنین سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ معادل ۱۳۷۲۸.۸ هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص ۳۹.۰ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخش‌های اقتصادی (مبلغ ۳۵۲۴۴.۶ هزار میلیارد ریال) است و از ۱۶۷۴۳.۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۸۲.۰ درصد آن (مبلغ ۱۳۷۲۸.۸ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است.

در نهایت، هدایت اعتبارات بانکی به سمت تولید مطالبه مقام معظم رهبری است که می‌طلبد بانک‌ مرکزی و دیگر دستگاه‌های مربوطه در این مسیر گام جدی بردارند هدایت منابعی که اگر به‌درستی رخ دهد می‌تواند به پایداری شاخص‌های کلان اقتصادی کمک مناسبی کند.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بانک و بیمه